Duwen en trekken om de gekraakte huilbaby

Manueel therapeuten kneden de nekwervels van huilbaby’s met een scheef hoofdje. Reguliere artsen twijfelen of dat helpt en waarschuwen voor risico’s.

Niet alle baby’s zijn even mooi of leuk. Sommige zuigelingen hebben een duidelijk asymmetrisch hoofd of blijken onophoudelijk te huilen. Ellendig voor de ouders. Maar de manueel therapeuten, gespecialiseerde fysiotherapeuten, weten wat er aan schort: verdraaide bovenste nekwervels, gevolg van een zware bevalling. Het syndroom heet KISS, afkorting voor kopgewrichteninvloed bij storingen in de symmetrie.
In een aantal sessies van een halfuur zetten ze het babyhoofd met mild duwen en kneden recht op het lichaam. Therapeuten en ouders zijn enthousiast. Naar schatting zijn veertigduizend kinderen in Nederland en Duitsland sinds 1996, toen de methode in zwang kwam, op deze wijze behandeld.

Dit verhaal klonk volgens kinderarts dr. Paul Brand, verbonden aan de Isala Klinieken in Zwolle, te mooi om waar te zijn. Met een onderzoek had hij aangetoond dat er zelden een oorzaak voor excessief huilen is te vinden. Dus ging Brand aan de slag met KISS. Afgelopen voorjaar verscheen de ontnuchterende conclusie van Brand en zijn co-auteurs in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (nummer 13). “Gezien het ontbreken van informatie over de gunstige effecten van wervelmanipulatie bij zuigelingen en de potentible risico’s ervan dient behandeling van zuigelingen met het KISS-syndroom te worden ontraden.” Het gevaar, aldus Brand, is dat bij kinderen een korte ademstilstand (apneu) kan optreden met alle risico’s van dien.Brand had voor zijn onderzoek in medische databanken gezocht naar onderzoeken over de werkzaamheid van de methode. Ook nodigde hij beoefenaren uit artikelen in te sturen om niets over het hoofd te zien. “Ik kreeg niets goeds onder ogen. De verhalen die ik zag waren in de trend van: ik heb vijftig zuigelingen behandeld en de uitkomst is fantastisch. Maar geen wetenschappelijk bewijs.”

Brand is geen tegenstander van de therapie, mits zeker is dat het kneden aan de wervels helpt. “Ik heb geen bewijs kunnen vinden, maar dat wil niet zeggen dat het er niet kan zijn.”
Na zijn publicatie ontspon zich een discussie waarbij Brand van twee kanten werd aangevallen. Fanatieke anti-kwakzalvers vonden dat Brand een “modeziekte” te serieus nam. Manueel therapeuten waren boos, vooral toen het onderwerp via het het blad van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam, een breder publiek bereikte.

De therapeuten betreuren dat het afwijzende advies over hun KISS-therapie wordt gegeven door artsen die een oordeel vellen over een domein dat niet het hunne is, zegt Bé van der Woude, manueel therapeut in Boxmeer. Maar hij erkent dat er geen wetenschap pelijk valide bewijs is.

Inmiddels praten Brand en de manueel therapeuten over de opzet van onderzoek volgens de regelen der kunst. “Ik wil helpen, maar de manueel therapeuten moeten het onderzoek betalen. Zij willen iets aantonen”, zegt Brand.Therapeut Van der Woude is het daarmee eens. Voor serieus onderzoek loopt hij niet weg. Dan moet een groep kinderen de behandeling krijgen en een andere groep niet, de controlegroep. De ouders mogen niet weten welke behandeling hun kind krijgt en ook de manuele therapeut die het kind moet beoordelen weet dat ook niet. In een conceptversie van een onderzoeksopzet schrijft Van der Woude wel dat er van een controlegroep geen sprake kan zijn. “Ik vrees dat ethische commissies geen toestemming geven een kind een behandeling te onthouden die mogelijk helpt.” Maar die redenering is moeilijk vol te houden, realiseert hij. Medisch onderzoek kan niet zonder controlegroep. “Als blijkt dat de behandeling. geen meerivaarde heeft, dan hebben we de bereidheid met de behandeling te stoppen”, zegt Van der Woude.

Bron: Volkskrant
Door Marc van den Broek

Aangemeld door t.schambergen